Τι είναι η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (ΓΣΘ);
Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (Cognitive Behavioural Therapy - CBT) είναι μια μέθοδος ψυχοθεραπείας που αναπτύχθηκε από τον Δρ. Aaron T. Beck.
Ο όρος «Γνωσιακή» αναφέρεται στις γνωσίες, σκέψεις, αντιλήψεις και πεποιθήσεις που έχει το άτομο στη ζωή του. Με άλλα λόγια, οποιαδήποτε σκέψη ή εικόνα που περνάει στο μυαλό του ατόμου χωρίς να το καταλαβαίνει, παρά μόνο όταν εστιάσει την προσοχή του σε αυτό.
Ο όρος «Συμπεριφορική» αναφέρεται στη σύνδεση μεταξύ των διαφόρων μορφών συμπεριφοράς και των καταστάσεων μέσα στις οποίες αυτές εμφανίζονται.
Βασικές αρχές της Γνωσιακής Συμπεριφορικής Θεραπείας είναι οι εξής:
-
Το νόημα που δίνουμε σε μια κατάσταση, οι σκέψεις που κάνουμε γύρω από αυτή, οι νοητικές εικόνες που σχηματίζουμε, αλλά και οι γενικότερες αντιλήψεις και πεποιθήσεις μας, καθορίζουν τη συμπεριφορά μας και τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις. Συνεπώς, δεν είναι τα γεγονότα αυτά καθαυτά που καθορίζουν τον τρόπο που νιώθουμε, αλλά το πώς ο καθένας μας τα αντιλαμβάνεται.
-
Η κάθε μορφή συμπεριφοράς είναι μαθημένη και επομένως μπορεί να τροποποιηθεί μέσα από μια νέα διαδικασία μάθησης.
Σε τι διαφέρει η ΓΣΘ από τις άλλες Ψυχοθεραπείες;
-
Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία μπορεί να επικεντρώνεται κατά κύριο λόγο στο παρόν, αλλά υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες τα υπάρχοντα προβλήματα σχετίζονται με συναισθηματικές δυσκολίες του παρελθόντος. Σε αυτήν την περίπτωση γίνεται αναφορά στο παρελθόν για να βρεθούν οι συσχετίσεις και να αποκτήσει νόημα η προβληματική συμπεριφορά.
-
Αποτελεί μια δομημένη και σταθερά προσανατολισμένη στους στόχους θεραπεία και επιδιώκει τη βέλτιστη και συντομότερη αλλαγή.
-
Ο θεραπευτής έχει ενεργητικό ρόλο στη θεραπευτική διαδικασία και συμμετέχει στο διάλογο εξίσου με τον θεραπευόμενο, δηλαδή δεν είναι εκεί μόνο για να ακούει. Η συνεργασία μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου είναι σημαντική. Οι θεραπευτικοί στόχοι τίθενται από κοινού.
-
Βασικό στοιχείο της θεραπείας είναι η εκμάθηση δεξιοτήτων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το υπόλοιπο της ζωής του θεραπευόμενου.
-
Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία συνδυάζει μεθόδους από πολλές ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις, όπως η Διαλεκτική Συμπεριφορική Θεραπεία, η Θεραπεία Γκεστάλτ (Gestalt), η Ενσυνειδητότητα (Mindfulness), η Θετική Ψυχολογία, η Διαπροσωπική Ψυχοθεραπεία, η ACT (Acceptance and Commitment Therapy) και η Θεραπεία Σχημάτων.
Τι συμβαίνει κατά την έναρξη της θεραπείας;
Η πρώτη εκτίμηση/αξιολόγηση γίνεται στην αρχή της θεραπείας. Ο στόχος των πρώτων συνεδριών είναι η συγκέντρωση πληροφοριακού υλικού για τα συμπτώματα και τα προβλήματα τα οποία στην πορεία θα αποτελέσουν και τους στόχους της θεραπείας. Από κοινού με τον θεραπευτή διερευνώνται οι προβληματικές καταστάσεις και οργανώνεται ένας κατάλογος με στόχους. Με βάση αυτήν την αρχική αξιολόγηση ο θεραπευτής θα είναι σε θέση πλέον να αποφασίσει αν μπορεί να αναλάβει τη θεραπεία ή αν θα πρέπει να παραπέμψει σε κάποιον άλλο φορέα ψυχικής υγείας.
Ο θεραπευτής ενθαρρύνει τη συζήτηση σε σχέση με τα συναισθήματα και τις σκέψεις. Συχνά παρατηρείται ότι στις αρχικές συνεδρίες πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να ανοιχτούν. Το γεγονός αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό και ο θεραπευτής μπορεί να βοηθήσει στην έκφραση των συναισθημάτων με μεγαλύτερη άνεση. Σε περίπτωση που χρειαστεί, ο θεραπευτής μπορεί να συνδυάσει τη Γνωσιακή Συμπεριφορική μέθοδο Θεραπείας με κάποια άλλη μορφή θεραπείας, προκειμένου να φτιάξει ένα πλάνο θεραπείας που θα εξυπηρετεί απόλυτα τις ατομικές θεραπευτικές ανάγκες.
Πραγματοποιούνται συνεδρίες μέσω Skype;
Ναι, σε περίπτωση που για κάποιο λόγο δεν μπορείτε να μετακινηθείτε από το σπίτι σας ή μένετε σε άλλη πόλη ή χώρα, οι συνεδρίες μπορούν να γίνουν μέσω Skype.